Bideo-jokoen estereotipo sexistak eta maskulinitate toxikoa aztergai Morgan burututako tailerretan
Pasadan abenduan eta urtarrilean zehar, haur eta nerabeekin, eta beren familiekin, Morgako Udal Liburutegian bideo-jokoen neurriko erabileraren inguruko hiru tailer burutu ziren. Urremendi, Busturialdeko Landa Garapen Elkarteak antolatua Morgako Udaletxearekin batera, prebentzio esku-hartze honen bitartez, bai gazteekin, baita beren gurasoekin, joko eta dinamika desberdinen bitartez bideo jokoen erabileraren inguruko hausnarketa egin zen, hauetan azaltzen zen genero ikuspegiaren analisia landuz.
Emoki elkarteak gauzatutako esku-hartzen honen helburua alde batetik genero perspektibarekin alternatiba osasungarriak ezagutzea eta bestetik bideo-joko batzuen menpekotasuna saihestea. Gazteen portaera nola eta zergatik aldatzen den testuinguru digitalean ikusi zen, menpekotasun jokabideak izatera eramaten gaituzten arrazoiak ulertuz.
Sare sozialak bideo-jokoen mozorroarekin
Egun, gero eta gazteago hazten dira umeak Internet-a, sare sozialak eta bestelako aplikazio berriak erabiltzen, eta hasiera batean bideo-jokoetara eta sare-sozial zehatz batzuetara bideratzen dute haien arreta. Gaztaroan jolasten duten bideo-joko gehienek ere badituzte sozializatzeko elementuak (arerioen kontra jolastu, besteen partidak ikusi, lortutako emaitzak edota jokoaren inguruko iritziak partekatu…), beraz Interneten bizi daitezkeen esperientzia asko bideo-jokoen testuinguruaren barruan izaten dituzte.
Betiko sexismoa teknologia berrietan
Gazteek sare sozial eta online joko hauek haien burua aurkezteko erabiltzen dute, eta testuinguru digital hauek haien irudian, identitatean eta errealitatean (beste pertsonekiko eta ingurunearekiko) hautemateko eran duen eragina oso handia eta aztertzeko modukoa da. Sozializatzeko eremu digital berrietan, mundu fisikoan gertatu den bezala, nesken eta mutilen egoera desberdina da. Bai sare sozialetan baita bideo-jokoetan ere, nesken eta mutilen erabilera aldetik desberdintasunak ezarrita daude eta estereotipoak oso markatuta azaltzen dira kontsumitzen dituzten edukietan. Orokorrean, emakumeen eredua bideo-jokoetako pertsonaiei dagokienez, oso sexualizatuta dago eta janzkera eta itxura oso konkretuak izaten dituzte, aniztasun eskasa erakutsiz. Era berean, Internet bidez jokatu daitezkeen bideo jokoen atzean aurki ditzakegun komunitateetan nesken eta emakumeen eskubideak urratzen dituen kultura maskulinizatu eta toxikoa ikusten da, mota ezberdineko eraso sexistaz betea.
Ondorioz, sare sozialen eta bideo-jokoen inguruan ikusten den berdintasun falta eta erabilera seguruagoa egiteko estrategiak lantzea beharrezkoa da, betiere desberdintasun hauen atzean dagoen sexu-genero sistema nabarmenduz; hau da, gizonezkoak eta maskulinoak kontsideratzen diren ekimen eta baloreei balio handiagoa ematen zaiela emakumeak eta femeninoak diren ekimen eta baloreei baino.
Menpekotasun digitala sustatzeko manipulazioak
Gero eta pertsona gehiago dira sare sozialen edo bideo-jokoen gehiegizko erabilerarekin zerikusia duten menpekotasun jokaerak erakusten dituztenak: kontrol falta, konektatuta jarraitzeko beharra, jarduera osasuntsuagoak alde batera uztea, ikasketen errendimenduan edo harreman pertsonaletan interferentziak izatea… Internet edota bideo-jokoen gehiegizko erabilera ez da oraindik sustantziarik gabeko menpekotasun bezala kontsideratzen, baina Buruko Nahasmenduen Diagnostiko eta Estatistika Eskuliburuan (DSM-V) ikerketa gehiago eskatzen duen egoera dela onartzen da. Nabarmentzeko modukoa da ere Munduko Osasun Erakundeak bideo-jokoen menpekotasuna osasun mentalaren nahasmendu gisa sailkatzen duela.
Gakoa ez da mundu digitaletatik deskonektatzea, baizik eta modu osasuntsu eta jasangarri batean bizitzen ikastea, baita bideo-jokoen munduan ere. Egun, gure identitatea Internetera beti konektatuta dago; gazteei irakatsi behar diegu online jardutean bai denbora aldetik, baita portaera aldetik mugak daudela, eta beraien eta besteen eskubideak bermatu behar dituztela.
Pingback: Talleres celebrados en Morga sobre estereotipos sexistas y masculinidad tóxica en los videojuegos – Emoki
[…] Euskara […]